L'evoluzione di a tecnulugia hè unu di i prucessi più affascinanti chì hà avutu a spezia umana cum'è prutagunista, postu chì e trasfurmazioni sò state mutivate da i bisogni chì l'omi anu fattu cresce in modu currispundente cù l'avanzamentu di a vita nant'à u pianeta. In i primi stadii, l'evoluzione hè stata relativamente lenta, mentre chì in l'ultimi decennii e trasfurmazioni anu iniziatu un percorsu di crescita esponenziale.
Hè per quessa chì u termine "Vechja tecnulugia'Ammette una multiplicità di criteri, abbastanza luntanu da una dumanda binaria trà' attuale 'è' vechju ': in u nostru tempu, una tecnulugia attuale pò diventà vechja in pochi ghjorni.
Tuttavia, per cumincià à approssimà un criteriu per distingue u tecnulugia antica, Hè cunveniente di disegnà una breve caratterizazione di a storia evolutiva di a tecnulugia, piuttostu in a so faceta di relazione cù a sucietà.
- Preistoria: In i tempi preistorichi, è finu à circa 7000 aC, a tecnulugia era primitiva è sussiste in a so essenza. L'omi eranu cacciatori-raccoglitori, è in quellu stile di vita e prime tecnulugie eranu subordinate à a sopravvivenza, ottenendu cibu è preparendu lu. L'apparizione di u focu è di qualchì attrazzu in petra sò scritte in questu quadru. Cum'ellu hè un periodu cusì longu, e prime intruduzioni in materia di mezi di trasportu, è a scuperta di a rota, l'agricultura è i metalli sò registrati quì.
- Tecnulugia artigianale: A tecnulugia artigianale hè quella chì ùn hà micca bisognu di a mediazione di l'utili, o solu strumenti simplici assai. E tecniche, però, sò state raffinate, mentre e cumpetenze manuali cume intellettuali si sò sviluppate à l'estremu. Ancu se sta tappa ùn pare micca introduttiva à un gran numeru di avanzamenti tecnologichi, u cuncettu teoricu di a tecnica hè fundamentale.
- Tecnulugia meccanizata: Hè natu precisamente cù a Rivoluzione Industriale, è hà necessariu l'avanzamentu è a sistematizazione di a scienza. I principii chì eranu impiegati eranu generalmente scentifichi è tecnichi, è a macchina hè stata capace di cumincià à furnisce a forza chì era prima limitata à l'omu. L'ecunumia basata annantu à u travagliu manuale hè stata rimpiazzata da una duminata da l'industria è a fabricazione, è ancu se certi anu prutestatu credendu chì u travagliu umanu sparissi, à a fine ciò ùn hè micca accadutu.
- Tecnulugia di punta: À parta da u 1950, una nova forma di tecnulugia hà cuminciatu à accade, a tecnulugia 'in fine'. Quì hè necessariu solu un operatore è qualchì volta nimu, e macchine sò state assai migliorate è i sistemi di prugrammazione anu riduttu assai u travagliu. A produzzione in massa hè in parte pussibule grazia à queste intruduzioni, cù l'effetti ecunomichi multipli ch'elli generanu.
- Tecnulugia durevule: Da u 1990 à l'oghje, a tecnulugia face parte di un prucessu di Crisa ambientale per quale hè in parte rispunsevule, per quale a so sfida principale hè a sustenibilità. E tecnulugie sò state mudificate per diventà sustenibili cù l'ambiente.
Cusì, a tecnulugia pare avè sempre evoluzione in modu di u massimu avanzu pussibule, finu à u mumentu attuale quandu altri criteri parenu impurtanti. Hè in questu cuntestu chì u cuncettu di 'Tecnulugie pulite'Per quelli cumpatibili cù u sviluppu durevule, essendu vechju tutti quelli chì ùn sò micca.
U tecnulugia antica Sò quelli chì, per azzione o omissione, producenu qualchì dannu à l'ambiente per via di u so usu. I più cumuni sò impatti ambientali diretti, desertificazione, inquinamentu, generazione di rifiuti. Eccu alcuni esempi di queste tecnulugia:
- I mezi di trasportu chì utilizanu l'oliu è i so derivati.
- E procedure tecnologiche chì generanu una grande quantità di rifiuti elettronichi.
- Quelli chì utilizanu energia nucleare è atomica.
- Dispositivi mobili è i so accessori, sia in antenne sia in batterie.
- Climatizatori.
- Dispositivi alimentati da batterie, chì inquinanu grandi quantità d'acqua.
- Tutti i dispositivi fatti di piastrine, chì cuntenenu piccule quantità di cromu.
- Attività industriali chì generanu rifiuti.
- E vitture, chì emananu gasi.
- Stampanti laser, chì inquinanu l'aria.
- A produzzione di plastica, in particulare PVC, à larga scala.
- Schermi piatti, chì liberanu gasi chì sò dannosi per l'atmosfera.
- Prudutti cumpresi batterie.
- Attività chì implicanu l'usu di l'aerosol.
- Attività agricula attraversu l'usu di pesticidi è erbicidi.