Cuntenutu
A parollacoppulu, d'origine latina, diriveghja dacopulazione chì significa unione, ligame o ligame. Hè adupratu per riferisce à una struttura metrica di versi liberi, vale à dì, hè cumposta da quattru versi cù una rima.
E coppette ponu rimà trà e linee pari o trà e linee 1, 2 è 4 (ùn hè micca necessariu chì tutte e quattru linee riminu). D’altronde, a rima pò esse cunsunale, (a fine di a rima coincide à tempu in e vucale è in e cunsunale) o assunanza (solu e vucale finali di e parolle coincidenu).
Esempiu dirima:
Ci era l'elfuin vista di
Pusatu nantu à una ringhiera
Cù u so troncu arrogin vista di
Mentri triccò una sciarpa
Esempiu dirima assonanza:
Ci hè l'ovèjà
Seduta in un vèrjà
Ligami i scarpi
Per participà à u carrèrà
U scopu di u versi Hè u sviluppu di l'imaginazione di l'adulti è di i zitelli, oltre à esse un passatempu o attività ricreativa quotidiana. D'altra parte, hè adupratu in l'educazione formale postu chì incuraghjisce a creatività in i zitelli.
In parechje cumunità, e coppie sò aduprate cume un modu di trasmissione di valori culturali o tradizioni in e feste indigene. In questu sensu, a coppula cumple una funzione di trasmissione di una certa cultura.
U coppuli d'animali, invece, sò aduprati per lascià un insignamentu è cuntà una breve anecdota per i zitelli. Certi ponu piglià a forma di favule chì danu l'animali à una voce o à un cumpurtamentu umanu.
Esempii di coppuli animali
- Chì u leone sorte
Per andà à ghjucà
Lascià esce a ranochja
andà à chjachjarà
- Chì u pacchettu vene
Cù tutti i so membri
Chì l'aghju da offre
un grande piattu di piselli.
- U ghjattu biancu
è u ghjattu neru
Ghjucavanu inseme
À l'allevu.
- Quattru giraffe
Assai fantasia
Caminavanu nudi
In carrughju u marti
- C'era a ghjallina brusta
Pusatu in a rena
Manghjà u granu soffiatu
Per vede s'e puderia ingrassà
- I cavalli eranu ghjunti
Galoppu corsa
Più ùn avemu micca paura in tuttu
Perchè eramu tutti miopi.
- Lola a vacca eri
Hà datu assai latte
Povera vacca stanca
chì durmia tutta a notte.
- A lontra gattiva
Principiatu à corre
Eppo un lionu venia
Disposti à manghjà
- Parechje ore u tigru aspittava
Per pudè entre in u salottu
Più quandu hà rializatu a so missione
Si camuffò cum'è un camaleonte
- Una pecura assai calma
Cù u so vestitu rossu
Caminava intornu à u cantonu
Cù tamanta rabbia
- Un brucu assai ansiosu era
Eppo paria chì a morte venia
Più cun sorpresa hà ricevutu a nutizia
Chì un’antra vita l’avia da ghjunghje prestu
- Se vulete vede una talpa assai particulare
Dumandate aiutu à a coccinella
Eppo i so talpi sò quì
Chì eranu perle nere.
- U cunigliulu beie tè
À cinque ore
Più ùn si ne hè resu contu
Chì era troppu tardi per risolve quella materia
- Quantu hè tristu di vede i pigri
Pendente da un arburu hè
Hè megliu chì i vostri amichi veninu
Per risolve issa questione avà
- In a corsa à cavalli
Ci n’era unu chì ùn curria micca
Accade chì eru innamuratu
Da u cunigliulu chì hè scappatu
- Un topu viaghjadore
Chì u mondu vulia viaghjà
Pigliò a valisgia à tempu
È hè cullatu in trenu prima di l'alba
- U civettu saggiu
Convoca una assemblea
Ebbè duverianu dibatte
Circa un grande prublema
- I cani ghjucavanu à u football
Contr'à i so nemichi, i misgi
Ma u grande ghjocu
Ùn hà micca ottenutu candidati.
- U sigillu era tristu
Ebbè, ùn era stata invitata à a festa
Ma li hà causatu più tristezza
Ùn avè micca un vestitu per a reale
- Dui rinoceronti parlavanu in u parcu
Tramindui avianu storie interessanti
Più venenu a polizia è li arrestanu subitu
Ebbè, apparentemente eranu suspettati di un assaltu.