U cuncettu di reguli di civiltà hè assuciatu cù una seria di cumpurtamenti chì e persone si aspettanu d'avè per cunvivisce pacificamente in a sucietà.
À u puntu chì a vita in sucietà implica necessariamente a coesistenza cù e persone cun chì unu ùn hà micca una relazione diretta o sà troppu di a so vita, serà necessariu chì esistenu certi Linee guida implicite per chì tutti campanu in un ambiente di cordialità è di bon gustu: e regule di civiltà cuncernanu u cumpurtamentu persunale è individuale di ogni persona, ma quantunque inseme parlanu di cumpurtamentu suciale.
L'idea di 'urbanità' Hè almenu discutibile, postu chì si pò pensà chì implica una certa carica peghjurativa versu i modi di vita chì ùn accadenu micca in e cità ma in ambienti più rurali o di piccula cità. Tuttavia, si pò pensà da a prospettiva chì a definizione formale di l'urbanista hè cum'è a agglumerazioni induve campanu più di 2000 abitanti (trà u 2000 è u 20000 serà una cità, se a somma a supera serà una cità) è allora a definizione acquista un altru significatu: i 2000 abitanti ponu esse pensati cum'è una sorta di cunfine induve e relazioni stabilite trà e persone ùn sò micca per mezu di cunniscenze è sentimenti individuali, ma solu cum'è personificazioni destinate à soddisfà i bisogni.
Più simpliciamente, a spaziu urbanu hè unu in quale e persone anu da interagisce cù l'altri chì ùn sanu micca sicuri di u so nome, di a so storia è di e so caratteristicheIn listessu tempu, un locu chì ùn ghjunghje micca à a categuria di urbanu hè quellu in cui a maiò parte di e persone si cunnoscenu, pudendu avè i so propri codici di cumpurtamentu, cum'è ogni casa hà u so propiu. E regule di civiltà ponu esse capite cum'è linee guida quandu ùn ci sò micca relazioni trà e persone al di là di quelle richieste da u bisognu mutuu.
E regule di civiltà ùn parenu micca furmalizate in alcuna regulazione, è sopratuttu di solitu ùn anu alcuna sanzione per mancanza di conformità: à u più serà una contravenzione ghjuridica, ma soprattuttu ci serà un ripudiu da u core di a sucietà à quelli chì li viulanu.
U educazione, soprattuttu quellu insegnatu in e scole primarie, hè unu di i rispunsevule principale di a diffusione di stu tippu di regule, è hè frequente chì i primi maestri sianu quelli chì finiscinu per internalizà stu tipu di manere cù una forza più grande in i zitelli: accade perchè a scola hè unu di i primi spazii induve u verificatu di u rispettu di queste regule, quandu u zitellu interagisce per u prima volta qualchì volta cù ghjente chì ùn cunnosci micca. Hè cumunu chì i paesi cù u livellu più bassu di scola sianu quelli chì anu i più grandi prublemi in quantu à u reguli di civiltà.
Vede ancu: Esempii di norme suciale, murali, ghjuridiche è religiose
- Prima di qualsiasi relazione trà duie persone, si devenu salutà.
- A fiducia cù e persone si acquista cù u tempu, è ùn duvete micca parlà d'intimità cù quelli chì ùn cunnosci micca.
- I difetti chì omu nota in un'altra persona ùn devenu micca esse detti, per ùn offendelu.
- Trattà cun una persona cun superiorità gerarchica o età deve esse fattu formalmente, a menu chì a preferenza sia mutua.
- Quandu starnutisce, a ghjente deve tene u nasu.
- Quandu ghjocate à un ghjocu, l'opzione di perde esiste sempre è deve esse assunta in questu casu.
- Quandu una persona incontra dui cunniscenti chì ùn si cunnoscenu micca, li devenu presentà.
- Si deve fà casu per u cunfortu di l'anziani, sia in i trasporti publichi sia in carrughju.
- L'opinioni di l'altri devenu esse rispettate.
- Quandu u criteriu di turnu hè l'ordine d'arrivu, deve esse rispettatu onestamente.
- L'ordini devenu sempre esse fatti cù "per piacè".
- L'installazioni ùn devenu micca sporche in ogni locu.
- L'animali domestici devenu esse cuntrullati, tenendu contu chì parechje persone ùn li piacenu micca.
- Quandu e richieste sò curate, devenu risponde cun "grazie".
- I paragoni trà e persone devenu esse evitate u più pussibule.
- Quandu una persona travaglia, pruvate à ùn l'interrompe micca.
- E regule di sicurezza in i spazii publichi devenu esse rispettate.
- A ghjente deve esse curata è tenuta pulita.
- U tonu di a voce deve esse abbastanza per esse ascoltatu, ma micca più altu di quellu.
- Prima di entre in un locu induve ùn sapete micca chì ghjunghjerete, duvete pichjà à a porta.