Cuntenutu
- Tipi d'avverbi
- Avverbi di locu
- Avverbi di tempu
- Avverbi di manera
- Avverbi di quantità
- Avverbii di dubbitu è di nigazione
- Avverbii interrogativi è esclamativi
U avverbi Sò parolle chì cumplementanu verbi, agettivi o ancu altri avverbi. Sò aduprati per sprime u locu, a quantità, u tempu, u modu, u dubbitu, l'affirmazione, ecc. Per esempiu: Aghju compru assai. (Avverbiu di quantità)
A differenza di l'aggettivu (chì deve coincide in genere è numeru cù a parolla ch'ella cumplementa), l'avverbiu hè sempre invariabile. Per esempiu: A mo figliola a sà assai. / I mo figlioli a sanu assai. L'avverbiu "assai" (chì in questu casu cumplementa u verbu "sapè") ùn varieghja micca, malgradu u fattu chì u genere è u numeru di u nome (figliolu / figlioli) sò cambiati.
Questa invarianza permette di distingue a presenza di un avverbiu da quella di un aggettivu, postu chì l'aggettivu varieghja. Per esempiu: Leghje bellucciu di a literatura francese. ("abbastanza" hè un avverbiu di quantità) / Leghje abbastanza Libri di literatura francese. ("abbastanza assai" hè un aggettivu è accumpagna u nome in numeru)
- Vi pò aiutà: Frasi cù l'avverbii
Tipi d'avverbi
L'avverbii indicanu una circustanza assuciata à l'azzione di u verbu è hè per quessa chì ci sò sfarenti tippi d'avverbi: avverbi di tempu, locu, manera, quantità, cumpagnia, strumentu, scopu, causa è appartenenza; è chì rispondenu à e dumande cum'è cumu? quandu? induve? quantu? cù quale? cù chì? per chì? perchè? da quale?
Ci hè un'altra categuria d'avverbi chì ùn rispondenu à alcuna dumanda particulare, ma chì aghjunghjenu infurmazione è cumplettanu o qualificanu u significatu di a frasa. Hè cusì u casu di l'avverbi di dubbitu, di desideriu (o desiderativi), comparativi, interrogativi, esclamativi, affirmativi è negativi.
Avverbi di locu
- culà. Per esempiu: U ballu hè culà falà.
- culà. Per esempiu: Juan hà manghjatu culà.
- quì. Per esempiu: Ùn lasciate micca quì.
- quì. Per esempiu: Venite quì appena si pò.
- di fronte à. Per esempiu: Hè megliu esse di fronte à di tutti.
- daretu. Per esempiu: U misgiu hè daretu di u tavulinu.
- sopra. Per esempiu: U cane salta sopra da u lettu.
- falà. Per esempiu: Ci hè statu una discussione falà di u bastimentu.
- vicinu. Per esempiu: Juan vive vicinu Da casa.
- luntanu. Per esempiu: Spagna hè luntanu da l'Argentina.
- sopra. Per esempiu: I mo animali sò sempre sopra Propiu.
- fora. Per esempiu: U tennistu era fora di u torneu.
- indrentu. Per esempiu: U donu hè indrentu da a scatula.
- Vede ancu: Avverbi di locu
Avverbi di tempu
- dighjà. Per esempiu: Ho bisognu di sti ghjurnali dighjà listessu.
- sempre. Per esempiu: Eppuru Ùn sò micca se passu l'esame.
- oghje. Per esempiu: Oghje Aghju da ghjucà una partita di calciu.
- tardu. Per esempiu: Maria hè ghjunta tardu à u mo anniversariu.
- prima. Per esempiu: À vedeci prima.
- ancu. Per esempiu: Eppuru Ùn possu andà.
- Ieri. Per esempiu: Ieri Mi anu datu e chjave di l'appartamentu.
- novu . Per esempiu: Scusate chì ùn aghju micca ascultatu novu ghjunghje.
- mai . Per esempiu: Ùn piove micca mai.
- per sempre. Per esempiu: Dumenica per sempre andemu à fà una spassighjata.
- Mai. Per esempiu: Mai Sò andatu in vacanze.
- avà. Per esempiu: Vogliu vede i mo amichi avà listessu.
- Vede ancu: Avverbi di tempu
Avverbi di manera
- sbagliatu. Per esempiu: Eru eiu sbagliatu in u travagliu urale.
- bè. Per esempiu: U vestitu era bè.
- rigulari. Per esempiu: U muratore hà fattu un travagliu rigulari.
- pianu pianu. Per esempiu: A me minnanna cunduce pianu pianu.
- Cusì. Per esempiu: Si porta sempre Cusì quandu vi arrabiate.
- megliu. Per esempiu: Questu alimentu hè surtitu megliu.
- peghju. Per esempiu: Questu era u mo peghju partita.
- Simulariu. Per esempiu: U cane di u mo fratellu hè Simulariu à mine.
- facilmente. Per esempiu: Appruvatu facilmente l'esame.
- Vede ancu: Avverbi di manera
Avverbi di quantità
- assai. Per esempiu: Eru eiu assai bè in vacanze.
- più. Per esempiu: Questa prova hè stata più duru.
- pocu. Per esempiu: Resta pocu pastu.
- bellucciu. Per esempiu: Studià bellucciu da riceve.
- troppu. Per esempiu: Leghje troppu stu weekend.
- menu. Per esempiu: A mo figliola hà menu anni chè u so cuginu.
- assai. Per esempiu: Quist'annu hè andatu assai megliu.
- qualcosa. Per esempiu: Ci hà dettuqualcosa pensà.
- guasgi. Per esempiu: Avemu fattu guasgi tuttu u travagliu.
- Vede ancu: Avverbi di quantità
Avverbii di dubbitu è di nigazione
- forse. Per esempiu:Forse avè furtuna è falla.
- forse. Per esempiu: Pigliate u rigalu in casu forse ci hè Sabrina.
- forse. Per esempiu: Forse andemu à vedelu.
- forse. Per esempiu:Forse si ripara prestu.
- sia. Per esempiu:Sia sapia a risposta.
- prubabilmente. Per esempiu: Probabilmente piove dumane.
- sicuramente. Per esempiu:Surely ricuperarete da l'influenza.
- forse. Per esempiu:Possibile devu mancà u travagliu.
Vede ancu:
- Avverbi di dubbitu
- Avverbi di nigazione
Avverbii interrogativi è esclamativi
- induve. Per esempiu: ¿Induve hè l'Europa?
- quandu. Per esempiu: ¿Quandu anderemu fora? TùQuandu hè u vostru anniversariu?
- quellu. Per esempiu: ¡Què fate quì! !Què vista panoramica mozzafiato!
- cumu. Per esempiu: ¿Cumu grande serà a vostra casa?
- auguru. Per esempiu: ¡auguru ùn piove micca!
- quantu. Per esempiu: ¡Quantu tantu tempu chì ùn ci videmu!
- quantu. Per esempiu: ¡Quantu ghjente quì!
Puderanu serve:
- Avverbii interrogativi
- Avverbi esclamativi