Cuntenutu
- Cumu si formanu e parolle derivate?
- Esempii di parolle derivate da suffissi
- Parolle dirivate da i prefissi
- Esempii di parolle derivate
U parolle dirivate o parolle cumplesse sò parolle chì venenu da una altra parola chì si chjama una parola primitiva. Per esempiu, a parolla arburu hè una parolla primitiva postu chì ùn deriva da nisuna altra. Parechje parolle derivate ponu esse estratti da sta parolla. Per esempiu: boschettu, arburi, boscatu, picculu arburu.
Dunque una parolla derivata appartene à u listessu campu semanticu cum'è a parolla primitiva. Ciò significa chì a derivata averà qualchì relazione cuncettuale cù e so parolle primitive. Dopu l'esempiu di a parolla arburu (parolla primitiva) sapemu chì a so parolla derivata boscu significa "inseme d'arburi".
- Vi pò aiutà: Parolle primitive è derivate
Cumu si formanu e parolle derivate?
E parolle derivate sò furmate aghjunghjendu suffissi o prefissi à a parolla primitiva:
- Parolla primitiva + prefissu. Per esempiu: antiaereu (parolla primitiva aereu + prefissu anti-)
- Parolla primitiva + suffissu. Per esempiu: carrettuero (parolla primitiva lettera + suffissu -ero.
Esempii di parolle derivate da suffissi
- Bianchezza: parolla primitiva biancu + suffissu -ura
- Cullera: parolla primitiva cucchiara + suffissu -dà
- Per fiorisce: parolla primitiva fiore + suffissu -ecer
- Hè vera: parolla primitiva a verità + suffissu -ero
- Viulinu: parolla primitiva viulinu + suffissu -ist
- Cusciente di sè: parolla primitiva cumplessu + suffissu -ada
- Cuntemplativu: parolla primitiva cuntemplà + suffissu -ivo
- Durevule: parolla primitiva Duratu + suffissu -ero
- Irritable: parolla primitiva irrità + suffissu -capace
- Nasu o proboscide: parolla primitiva nasu + suffissi -in o -udo
- Nigriscu: parolla primitiva neru + suffissu -Pensu
- Uriginale: parolla primitiva urigine + suffissu -inal
- Parasiticu: parolla primitiva parassita + suffissu -Aryan
- Leaden: parolla primitiva piombu + suffissu -i
- Unbreakable: parolla primitiva rompe + suffissu -ible
- Culoritu: parola primitiva rosa + suffissu -eo
- Vede ancu: Suffissi
Parolle dirivate da i prefissi
- Antiaereu: prefissu anti- + parolla primitiva aereu
- Ateu: prefissu à- + parolle primitive teo (Diu)
- Bilingue: prefissu bi- + parolla primitiva linguale (lingua)
- Campà inseme: prefissu cù- + parolla primitiva campà
- Annullà: prefissu des- + parolla primitiva fà
- Culore unicu: prefissu scimmia- + parolla primitiva culore.
- Pluricellulare: prefissu pluri- + parolla primitiva cellula
- Polisillabu: prefissu cop- + parolla primitiva sillaba
- Predicà: prefissu pre- + parolla primitiva cuntà
- Ripeteci: prefissu ri- + parolla primitiva fà
- Sotterraniu: prefissu sub- + parolla primitiva Terra
- Soprapposizione: prefissu Super- + parolla primitiva mette
- Trasferimentu: prefissu dopu- + parolla primitiva passà
- Proprietà unica: prefissu uni- + parolla primitiva persona
- Direttore aghjuntu: prefissu vice- + parolla primitiva direttore
- Vede ancu: Prefissi
Esempii di parolle derivate
In l'esempii seguenti, a parolla primitiva, da u quale emergenu parechje parolle derivate.
- Amore: storia d'amore, storia d'amore.
- Anticu: antichità, anticu.
- Arma: armatura, armamentu, armatu.
- Trash: spazzatura, spazzatura.
- Cadaveru: cadaveru.
- Caffè: caffeina, caffetteria, caffettiera.
- Scatula: in forma, tirettone, cassaire.
- Campagna: campeghju, campeghju.
- Cantu: canzone, cantautore, canzunariu, cantadore.
- Vittura: corsia, strada, carrettu.
- Lettera: fattore, primer, portafogliu, corrispondenza.
- Turchinu chjaru: matchmaker.
- U celu: celeste, celeste.
- Cinema: realizatore, sinemà, cinèfile, cinematografu.
- Benintesa: tralucenza, chiaroscuru.
- Classe: classificazione, classa.
- Clima: acclimatizà, clima.
- Vigliaccu: vigliaccheria, vigliaccheria.
- Coperta: riparu, riparu.
- Pastu: manghjà, troghju, sala da manghjà.
- Crema: cremosu, cremosu.
- Carnet: ligà.
- Dita: ditale.
- Dente: dentale, dentistu, pasta di denti.
- Deci: decima, decima.
- Elite: elitistu, elitisimu.
- Scopa: spazzola, spazzola.
- Fiction: fittiziu.
- Fiore: vase, fiuristu, fiurisce, fiurisce, fiurisce, fiurisce.
- Frittu: frittu, frittu, frittu.
- Fronte: visu, frontale, visu.
- Fretu: frescu, fretu.
- Frutta: frugale, fruttìvule, fruttatu, fruttivaghju, fruttatu.
- Ghjente: gentiliziu, cortesia.
- Balloon: cumprende, glubale, mundialisazione.
- Live: abitazione, abitudine, abituale, abitatu.
- Farina: farina.
- Storia: storicu, storia, storicità, storicu.
- Foglia: litter, defoliate.
- Omu: virilità, spallacci.
- Invenzione: reinventà, inventariu, invenzione, inventivu, inventore.
- Ghjuvanottu: ghjuventù, rinvivisce, gioviale.
- Ghjuvellu: ghjuvelli, ghjuvelli.
- Succu: asciugà, suchjosu, spremitore.
- Matita: penna.
- Latte: lattiere, casgili.
- Libru: libreria, libreria, carnettu.
- Chiave: catena chjave.
- Pioggia: piuvita, piovosu.
- Luce: luminosu, luminosu, luminiscente, stella, illuminà.
- A manu: schiaffu, mitt, manicu, manicu, manubriu.
- Custituisci: rimucchjatore, truccatrice, truccatrice.
- Megliu: migliurà, migliurà, migliurà.
- Meno: minuritariu, diminuitu, minimu.
- U mo: minerale, minatore, mineria.
- Bagnatu: imbibitu, bagnatu.
- Morte: murtale, murtale, murtale.
- Donna: donnaia, slut, donne chjuche.
- Mondu: mundanu, mundanu.
- Musica: musicante, musicale, musicalizazione.
- Zitellu: zitellina, zitellina, babysitter.
- Nodu: nodu, unnodu.
- Novu: novità, principiante, rinnuvà.
- Odi: odiosu, odiosu.
- Ochju: ochju di latu, asola, cerchi scuri, ochji.
- Scuru: bughju, scurazione, chiaroscuru.
- Pane: panetteria, panatteru, breadmaker, breading.
- Carta: scrutinu, cancelleria, carta.
- Compresse: empiendu, empiendu.
- Capelli: pelu, peloso.
- Persona: persunale, caratteru, personificà.
- Pesciu: pesca, cisterna, pesciu.
- Pittura: pitturicu, vernice, spazzola, spazzole.
- Piattu: stomp, stomp.
- Piuma: piuma, piumaghju, piuma, piumaghju.
- Village: pupulazione, cità, piccula cità, pupulare.
- Lung: pneumonia, pulmonaria.
- Pulse: pulse, bracelet, pulse, pulse.
- Pugno: pugnu, pugnale, manata, pugnu.
- Puru: purificà, purità.
- Manivella: scumpientu, scumpientu.
- Fighjulà: rillachjeru, rillachjeru.
- rosa: rosale, rusulinu, rose.
- Salt: salitu, salatore, salinu, salinu.
- Sangue: sanguinante, sanguinante, sanguinante.
- Firmà: signalà, signalà, puntà.
- Stà zittu: silenziu, silenziu.
- Sun: sulariu, sulstiziu, assulanatu.
- Ombra: ombrellone, ombrellone, cappellu, cappellone.
- Sound: sonnillu, sonnulaghju.
- Sughjettu: fissà, fissà.
- Tapisseria: tappezzeria, tappezzeria.
- Avè: furca, tenendu.
- Teoria: teorema, teorizà.
- Tristu: intristitu, tristezza, tristemente.
- Verde: verdicci, verdi, verdi.
- Vechju: vichjàia, invechjatu.
- Ventu: ventosu.
- Live: campà inseme.
- Scarpa: scarparu, scarparu, scarparu, pantofola.
Vede ancu:
- Nomi derivati da verbi
- Nomi derivati da l'aggettivi
- Nomi derivati
- Nomi primitivi è derivati